28 aprel 2022-ci il tarixdə Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı olan Şuşa şəhərində işə başlayan “Cənubi Qafqaz: İnkişaf və əməkdaşlıq” mövzusunda beynəlxalq konfransın ideyası 2021-ci ilin aprelin 13-də Prezident İlham Əliyevin iştirakı ilə ADA Universitetində keçirilən “Cənubi Qafqaza yeni baxış: münaqişədən sonra inkişaf və əməkdaşlıq” mövzusunda beynəlxalq konfransda yaranmışdı. Qarabağda beynəlxalq konfransın keçirilməsi təşəbbüsü ilk olaraq ADA Universitetində keçirilmiş konfransda təklif etmiş olunmuş və Möhtərəm Prezidenimiz bu təklifi müsbət qiymətləndirmiş və Prezidentimizin tapşırığına əsasən keçiriləcək tədbir “Beynəlxalq Şuşa Forumu” kimi yeni ad altında təşkil edilmişdir.
Konfrans iştirakçıları Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin aprelin 29-da ADA Universitetində “Cənubi Qafqaz: İnkişaf və əməkdaşlıq” mövzusunda beynəlxalq konfransda etdiyi çıxışında ciddi və hər bir vətəndaşı düşündürən məqamlara aydınlıq gətirmiş, önəmli məsələlərə toxunmuşdur. Azərbaycanın o cümlədən ,Cənubi Qafqazda yeni dövrün – sülh və əməkdaşlıq dövrünün təşviq etdiyini vurğulayan Prezident İlham Əliyev deyib: “Azərbaycan Ermənistanla sülh müqaviləsinin imzalanması üçün 5 prinsipi təklif edib və sonda Ermənistan hökuməti pozitiv yanaşaraq bu təklifləri qəbul edib. Bu prinsiplər Ermənistanla imzalanacaq sülh müqaviləsinin əsasını təşkil edəcək. Eyni zamanda, Ermənistan bu prinsiplərə əsaslanaraq Azərbaycanla delimitasiya prosesinin başlanması üçün birgə işçi qrupunun yaradılmasına razılıq verib. Düşünürəm ki, bütün bunlar İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra baş verən pozitiv siqnaldır”.
Bir müddət əvvəl Azərbaycan Ermənistana münaqişənin normallaşması üçün5 prinsipdən ibarət təklif göndərmişdir. Hazırda normallaşma prosesinin əsas komponenti Azərbaycanın irəli sürdüyü 5 maddədən ibarət təklif və bunun əsasında predmetli danışıqların aparılmasından ibarətdir. Bu prinsiplər Beynəlxalq Qaydalar çərçivəsində oldugundan Avropa İttifaqı da Azərbaycanın təkliflərini dəstəkləyir. Başqa çıxış yolu olmayan Ermənistanın isə Azərbaycanın beş prinsipini qəbul etməkdən başqa yolu yoxdur. Çünki bunun əksinə getmək sülhə və təhlükəsizliyə qarşı çıxmaq kimi qəbul olnmalıdır. Prezident İlham Əliyev ADA Universitetində “Cənubi Qafqaz: İnkişaf və əməkdaşlıq” mövzusunda beynəlxalq konfransda bu barədə fikirlərini açıqlayıb. Dövlət başçısı bildirib ki, bizim açıq bəyan edilmiş və beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən qəbul olunmuş sülh gündəliyimiz və təşəbbüslərimiz Cənubi Qafqazda regional inkişaf üçün yeni imkanların yaradılmasına yönəldilib.
Regionda yeni sülh və əməkdaşlıq erasının fəal şəkildə olmasından geniş söhbət açan Möhtərəm Prezidentimiz aşağıdakı hədəfləri açıqlayaraq göstərdi ki, “Biz gələcəyə baxmalıyıq və Cənubi Qafqaz inteqrasiya edilmiş təhlükəsizlik və əməkdaşlıq, eləcə də ümumi rifah məkanı olmalıdır”.
Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında imzalanan Şuşa Bəyannaməsi ölkəmizin diplomatik tarixinin ən mühüm sənədlərindən biridir Bəyannamə 30 ilə yaxın bir müddətdə işğal altında olmuş və 44 günlük Vətən müharibəsində qazanılan Zəfərin nəticəsində Cənubi Qafqazın bənzərsiz gözəlliyi ilə fərqlənən – Şuşa şəhərində imzalanıb. Bu mühüm hadisə möhtərəm cənab Prezident İlham Əliyevin hərbi-siyası strategiyasının təntənəsinin növbəti parlaq nümunəsi idi. Şuşa Bəyannaməsinin imzalanması dünyaya mesaj və eyni zamanda region üçün yeni tarixi gerçəklik demək idi.
Fakt odur ki, Möhtərəm Prezidentimiz cənab İlham Əliyev düşünülmüş daxili və xarici siyasət yeritməklə, az itkilərlə ölkədə, bölgədə və bütün dünyada sülh proseslərinə, eləcə də beynəlxalq aləmə mühüm örnək olduğunu sübut edir.
Eldar Əsədov
YAP Tərtər rayon
təşkilatının sədri