KƏLBƏCƏRƏ SARI BAXAN HƏSRƏT DOLU GÖZLƏR

Kəlbəcər rayonunun işğalından 26 il ötür. Kəlbəcər rayonu 1993-cü il aprelin 2-də Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunub. İşğal nəticəsində 511 nəfər həlak olub, 321 nəfər itkin düşüb və girov götürülüb, rayona 761 milyon ABŞ dolları məbləğində ziyan dəyib. Kəlbəcər rayonunun işğalı o vaxt üçün Qarabağ müharibəsində Azərbaycanın ən böyük hərbi-strateji məğlubiyyəti idi. Bununla Dağlıq Qarabağın Ermənistana birləşdirilməsi faktiki olaraq başa çatdı. İndi respublikanın bütün rayonlarında köçkün həyatı yaşayan kəlbəcərlilər tezliklə doğma yurda qayıtmaq, mənfur düşmənin darmadağın etdiyi bu cənnət diyarı yenidən öz əvvəlki görkəminə qaytarmaq arzusu ilə yaşayırlar.
Arəstə Mürsəlova da Kəlbəcər həsrəti çəkənlərdəndir. O, Yanşaq kəndindəndir. 1938-ci ildə dağlar qoynunda dünyaya gəlib. Buz bulaqların suyu, təmiz dağ havası ilə böyüyüb, orada yaşayıb xoş günlərini. Ev-eşik, oğul-qız yiyəsi, etibarlı həyat yoldaşı olub Arəstə nənə. Mənfur qonşularımızın xəyanəti nəticəsində qaçqın ömrü yaşamağa məhkum olunub indi.
Arəstə nənə Kəlbəcərin əsir olunmasından söz salanda gözlərindən yaşı sel kimi axıdır. Ürəyi qübar edərək söyləyir. Mən təkcə Kəlbəcəri yox, ömür-gün yoldaşımı da orada qoyub gəlmişəm. Daha ətraflı »

85 YAŞIN MÜBARƏK!

Yaxşı yadımdadır, beş il öncə “80 yaşlı müdrikin ziyasında” yazmışdım. Bu gün də həmin müdriklə üz-üzə, göz-gözə dayanmışam. Beş il də gəlib onun yaşının üstünə. Beş il də böyüyüb, müdrikləşib. Sanballı yazılarına, ibrətamiz kəlamlarına görə daha da hörmətli-izzətli olub. Onun müdrikliyi ulularımıza bənzəyir. Həsən bəy Zərdabi, Cəlil Məmmədquluzadə, Mirzə Ələkbər Sabir qələmli olub.
Bənzətməsi çoxdan da çoxdur bu qəzetin. Amma, oxucunu yormaq, intizarda saxlamaq qəbahət olar. Bir başa bu 85 yaşlı ixtiyarın keçdiyi keşməkeşli ömür yoluna nəzər salıb, onun haqqında söz söyləmək imkanından istifadə edib, mətləbə keçək. Hər kəsə qucaq açan, dərdi-sərinə şərik olan, yaxşıları nümunə göstərən, yolundan çıxanlara yol göstərən, qapısı hamının üzünə açıq olan “Yeni Tərtər” qəzeti yarandığı ilk gündən rayonun güzgüsünə çevrilmiş bir mətbu orqanıdır. Keçdiyi yol əziyyətli, əzablı, həm də yaddaqalan olubdur.
1934-cü ildə–Tərtərin bir rayon kimi formalaşdığı vaxt onun qəzeti də yarandı. Kolxoz quruculuğu illərində yaranmış bu qəzet 1934-cü il aprel ayından üzərinə ağır bir missiya götürdü: yerli əhaliyə, kənd camaatına yaxın olmağa, onların maariflənməsində öz gücündən maksimum istifadə etməyə çalışdı. Hələ mətbəənin olmadığı illərdə Bərdədə “Stalin yolu” qəzetinin mətbəəsində “Kolxozçuların varlanması uğrunda” adı ilə çap olundu. MTS siyasi şöbəsinin rəisi Nazim Məmmədovun imzası ilə qəzetin iki əməkdaşı–Ziyad Səfərov və Nəriman Mustafayevin əməyi sayəsində ərsəyə gəlirdi. Artıq 1934-cü ilin sonlarında rayonda mətbəə yaradıldı və 1935-ci ildən 1937-ci ilin sentyabrınadək Xəlil Şəfizadənin redaktorluğu, məsul katiblər əvvəlcə Şəmil İbrahimov, sonra Mədət Allahverdiyev, mətbəə işçiləri Məhər İbrahimov, Allahyar Aslanov və Ağa Ağayevin zəhmətilə həftədə 1 dəfə iki səhifəlik qəzet çap olunurdu. Bəzi vaxtlarda isə 1 ayda 9 nömrə hazırlanıb. Daha ətraflı »

Tərtər rayon qəzetinin 85 illiyi yaxınlaşır. Qəzet bu günə kimi oxucusunu razı salmağa çalışıb. Hazırda onun elektron saytı da daxil olmaqla minlərlə izləyicisi var.
Qəzetimizin dostları sırasına qəbələlilər də qoşulublar. Onlar da bizi 85 illik yubileyimiz münasibəti ilə təbrik edirlər.

                                                                                                                                                      Fərman Əzizli

Azərbaycan Respublikasının Maarif Xadimi, Əməkdar müəllim, “Təhsil problemləri” qəzetinin və “Ziyalı” jurnalının xüsusi müxbiri, Qəbələ rayon Ağsaqqallar Şurası İdarə Heyətinin üzvü
Hörmətli və dəyərli dost, 85 yaşlı Tərtər rayon qəzetinin baş redaktoru Tofiq Yusif! Sizə və redaksiyanın kollektivinə Qəbələ rayon ağsaqqalları və yazarları adından səmimi salamlarımızı yetirirəm. Daha ətraflı »

“QARA MAMED”

Uşaqlıq yaddaşımda “Qara Mamed” adlı bir el ağsaqqalı varıydı. Sayılıb-seçilən insanlardanıydı. Onun haqqında həmişə xoş sözlər söylənər, xeyirxahlığından danışılar, ailədə, işdə tələbkar olduğu söylənərdi. Qismət elə gətirdi ki, “Qara Mamed”in övladları ilə eyni orta məktəbin şagirdləri olduq. Hətta sonralar qardaşı qızı ilə bir yerdə işlədik. Bu zaman nəinki təkcə bu el ağsaqqalını, həm də onun ailəsini, yaxınlarını–doğmalarını tanıdım.
İllər ötüb-keçib. Həyatda itirdiklələrimiz əvəzsiz insanlar kimi rayonumuzun say-seçmə sakinlərindən olan “Qara Mamed”i də itirdik…
“Qara Mamed” kim idi?…
Əliyev Məhəmməd Kamal oğlu 1 iyul 1923-cü ildə Dərələyəz mahalının Hors kəndində doğulmuşdu. O, orta məktəbi qonşu Ərmik kəndində bitirmişdi. Onun gəncliyi Böyük Vətən müharibəsinin ilk illərinə təsadüf etmişdi. 1941-1943-cü illərdə müharibədə olmuş və fədakarlıqlar göstərmişdi. Dəfələrlə yaralanmışdı. Başqa həmvətənlərimiz kimi müharibə Məhəmmədə də öz sərt üzünü göstərmişdi. O, aldığı yaraların nəticəsində doğma el-obasına 2-ci qrup əlil kimi qayıtmışdı. Böyük Vətən müharibəsindəki şücaəti Məhəmmədə bir sıra təltiflər qazandırmışdı.
1947-ci ildə həmyerlisi Əliyeva Sarabəyim Gəncalı qızı ilə ailə qurmuşdu. Daha ətraflı »

TƏKİ HƏSRƏT BAŞA ÇATSIN

Onlar ikisi də Qarabağ müharibəsi veteranlarıdır. Hər ikisi polis əməkdaşları olublar. Hazırda təqaüddədirlər. Şıxarx qəsəbəsindəki köçkün şəhərciyində evlə təmin olunublar. Dövlət tərəfindən qaç-qın və məcburi köçkün ailələrinə, Qarabağ müharibəsi əlillərinə göstərilən qayğıdan razılıq edirlər.
Ramiz Quliyev Şuşa şəhərindəndir. 1992-ci ilin may ayından Tərtərdə məskunlaşıblar. Şuşa polisində işləyirdi. Mənfur ermənilərin törətdiyi qanlı cinayətlərə biganə qala bilmirdi. Polis əməkdaşı olsa da, döyüş ərazilərinə də gedirdi. Ağdərə istiqamətində yerləşən kəndlər uğrundakı döyüşlərdə iştirak edərək, fədakarlıqlar göstərirdi. Döyüş tapşırıqlarını layiqincə yerinə yetirdiyinə görə dəfələrlə “Fəxri fərman”larla təltif olunub, qiymətli hədiyyələr alıb. Döyüş əməliyyatlarını yerinə yetirərkən 2 dəfə ağır yaralanıb, qantuziya alıb. Lakin Ramiz Vətənin dar gündə olduğunu nəzərə alaraq, döyüş yoldaşlarından ayrılmayıb. Yaraları sağalan kimi yenidən cəbhəyə qayıdıb, savaşını davam etdirib.
Onun polis əməkdaşı kimi də zəhməti qiymətləndirilib. 25 il qüsursuz xidmətlərinə görə 1-ci, 2-ci, 3-cü dərəcəli medalla təltif olunub. 1997-ci ildən Qarabağ müharibəsi veteranıdır, 2016-cı ildən isə polis sıralarından tərxis olunub. Daha ətraflı »

       Yunis Hüseynov, tarix üzrə fəlsəfə doktoru                                    1918-ci il mart soyqırımı            

Ermənilərin Azərbaycan xalqına qarşı törətdikləri soyqırımın 100 illiyi 2018-ci ilin martında tamam olmuşdur. Bu soyqırım uzun illər araşdırılmamış, səbəb və nəticələri xalqdan gizli saxlanılmışdır. Sovet hakimiyyəti bu barədə danışmağı yasaq etmişdi. Hətta ermənilərin qanlı cinayətinin canlı şahidləri olan minlərlə insana haqsız olaraq divan tutulmuşdur.
Azərbaycan Respublikası müstəqillik əldə etdikdən sonra xalqımıza tutulan haqsız divanların olduğu kimi dünya ictimaiyyətinə çatdırılması sahəsində olduqca böyük işlər görülmüşdür. Bu iş indi də davam etdirilir.
Soyqırım haqqında Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyev 26 mart 1998-ci il tarixli fərman vermiş və fərmanda baş verən soyqırımlarının səbəb və nəticələri hərtərəfli şərh olunmuşdur. Ulu Öndər həmin fərmanda martın 31-ni azərbaycanlıların soyqırımı günü elan etmişdir. Daha ətraflı »

“Erməni eybi: bədfel, kündəbədən, gözügötürməyən, bir ayağı qaçmaqda olan, əmrə baxmayan, yersiz hay-küy salan, vəfasız, riyakar, söyüş sevən, ürəyi xıltlı, ağasına düşmən..”
                                                                                                                                                      Qabusnamə
* * *
“Sən köləsən, sən qorxaqsan, sən ermənisən..”
                                                                                                                                                        A.Puşkin
* * *
“Ermənilər dost cildində düşməndir. Onun nəvazişindən, təbəssümündən qorxduğum qədər açıq düşməndən qorxmuram.
                                                                                                                                       İ.Çavçavadze, gürcü şairi
* * *

“Ermənilərlə heç cür yaxınlıq edə bilmirdim, çünki onların alçaqlığı və əclaflığı dözülməzdir”.
                                                                                                                                      Qraff de Şoll, fransız səyyahı,
Daha ətraflı »

Alkoqol insanın həyat müddətini 10-12 il azaldır. Demoqrafiyaya (təbii doğum, əhalinin artımı və inkişafı) mənfi təsir göstərən amillərin 90%-i alkoqol ilə əlaqələndirilir. Bəzi mütəxəssislərin fikrincə bu göstərici hətta 98-99%-ə çatır.
* * *
Alkoqolun bəşəriyyətə vurduğu ziyan aclıq, taun və mü-haribələrin vurduğu ümumi ziyandan daha böyükdür.
* * *
Mütəxəssislərin hesablamalarına görə dünyada filtirli siqaret çəkənlərin 47%-ni kişilər, 53%-ni qadınlar təşkil edir. Daha ətraflı »

Azərbaycanda mövcud olan ümumtəhsil məktəbləri 4505 sayda:
Onlarda təhsil alan şagirdlərin sayı isə 1 milyon 289 min nəfərdir.
* * *
1893-cü ildə Paris şəhərində (Fransa) ilk sürücülük vəsiqəsi verilmişdir.
1895-ci ildə Sankt–Peterburq şəhərinə (Rusiya) ilk dəfə avtomobil gətirilmişdir.
* * *
İşıqfor yol sistemində, qovşaqlarda, piyada keçidlərində və hərəkətin idarə edilməsi lazım olan digər yerlərdə olan tənzimləmə vasitəsidir. 5 avqust tarixi dünyada Beynəlxalq işıqfor günü hesab edilir. Daha ətraflı »

Asiya qitəsində yerləşən ölkələrin bəzilərində keçilərdən yük heyvanı kimi istifadə edilir. Belə ki, yaşlı təkələr az miqdarda olan yükləri daşımaqla yanaşı, arabaya da qoşulur.
Hindistan və Nepal sərhəddində yerləşən dağlıq ərazilərdə yaşayan əhali Ağ Himalay keçiləri və dağ keçilərindən taxıl daşınmasında istifadə edirlər. Bu keçilər yəhər bağlanmadan bellərinə qoyulmuş 5 kq-lıq taxıl çuvallarını çox asanlıqla daşıyırlar.
Hindistanın Pəncab əyalətində geniş yayılmış Çenqdu keçilərindən isə duz daşınmasında istifadə olunur.
Deməli, keçilər keyfiyyətli süd və pendir verməklə yanaşı, yük daşımaqla da sahiblərinə xeyir verirlər.