Saytın ümumi statistikası:

Saytda məqalələrin sayı - 5,381
Saytda ismarıcların sayı - 0

Arxiv

Sayğac:

Ziyarətçilərimiz:

Flag Counter
  • 09Avq
    Ədəbiyyat 2019– “Nəsimi İli” üçün şərhlər bağlıdır
    Mən ki dərvişəm, fəqirəm, padişahi-aləməm

     

    Mən ki dərvişəm, fəqirəm, padişahi-aləməm,

    Ruhi-birəngəm, əgərçi rəngə girdim, adəməm.

    Şeş cəhətdən çar ənasirdir məni faş eyləyən,

    Yoxsa mən gəncineyi-vəhdətdə nuri-əbhəməm.

    Aləmül-qeybin süfatı məndən oldu aşikar,

    Ey bəsirətsiz, məni gör kim, nə zati-əzəməm.

    Söyləyən həqdir mənim dilimdə hərdəm, yoxsa mən,

    Çar ənasirdən mürəkkəb bilisanü əbkəməm.

    Ümmühat ilən nə var abaya olmasa xələl,

    Aləmi təhqiqə baxsan, cümləsindən əqdəməm.

    Cənnəti-firdövs üçün bir ləhzə qəmgin olmazam,

    Talibi-didari-yaram, şadimanam, xürrəməm.

    Ey Nəsimi, çünki iş təqdir əlindən işlənir,

    Fariğəm dünyadavü üqbada qəmdən, biqəməm.

    “Ayrılır” qəzəli…


    Ey müsəlmanlar, bugün ol yari-pünhan ayrılır,Ağlamayım neyləyim, çün gövdədən can ayrılır.

    Ey sənəm, hicran əlində naleyi-zar eylərəm,

    Gözlərimdən sanasan dəryayi-ümman ayrılır.

    Ol səbəbdəndir ki, mən bimarürəncur olmuşam,

    Xəstə könlüm mərhəmi şol dərdə dərman ayrılır.

    Rəngi-çöhrəm zərd olubdur,qamətim həm çün hilal,

    Ol günəş üzlü həbibim, ləli xəndan ayrılır.

    Taqətim, səbrim tükəndi,yarsız mən neylərəm?

    Əqlimi şeyda qılan ol çeşmi fəttan ayrılır.

    Məhşəri-yovmül- hesab qopdu qiyamət başıma,

    Ey Yusif surətli, məndən piri-Kənan ayrılır.

    Ey cigərsuz nari-firqətdən Nəsimi çarə nə?

    Hər kimə “nəhnü qəsəmna” çünəzəldən ayrılır…

     

  • 09Avq

    Ədəbiyyat üçün şərhlər bağlıdır

    Şair-publisist Tofiq Yusif 8 kitabın müəllifidir. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvüdür, “Qızıl qələm” və “Məmməd Araz” mükafatları laureatıdır.
    Hazırda da onun yazıları dövri mətbuatda və elektron saytlarda geniş yayılmaqdadır.
    Tofiq Yusifin bir şeiri bu günlərdə Elnur Baxışın dəstəyi ilə “Ədəbi körpü”də həm Azəbaycan, həm də fars dilində çap olunmuşdur.

     

  • 31İyl
    Ədəbiyyat 1 AVQUST AZƏRBAYCAN ƏLİFBASI VƏ AZƏRBAYCAN DİLİ GÜNÜDÜR üçün şərhlər bağlıdır

    Hər bir azərbaycanlı öz doğma dilinin zənginliyini və saflığını qorumalıdır.
    Altay dilləri ailəsinin türk qoluna daxil olan Azərbaycan dili iltisaqi dillər qrupuna aiddir. Səlistlik, rəvanlıq, axıcılıq məhz bu dilə məxsusdur. Dil bütün xalqın mədəniyyətinin, keçmişinin nümunəsidir.
    Azərbaycan dilinin mürəkkəb tarixi vardır. Qədim zamanlarda bir sıra ölkələrlə vətənimiz arasında münaqişələr yaşansa da ana dilimiz öz milliliyini heç zaman itirməyib.
    Eramızın V əsrində Azərbaycan dili təşəkkül tapdı. VI-VIII əsrlər şifahi ədəbi dilin, IX-XI əsrlər yazılı ədəbi dilin, XIII əsr anadilli ədəbiyyatın yarandığı dövrdür. Artıq XIII əsrdən etibarən anadilli ədəbiyyat fars və ərəbdilli ədəbiyyatı üstələmiş, klassiklərimiz doğma dilimizdə yazıb-yaratmağa başlamışlar.
    Ulu öndər Heydər Əliyev deyib: Məhəmməd Füzulinin ən böyük xidmətlərindən biri də dövrünün və ondan sonrakı dövrün mürəkkəb proseslərinə baxmayaraq, türk dilini, ana dilini yaşatmasından, onu yüksəklərə qaldırmasından ibarətdir.
    Məhəmməd Hüseyn Şəhriyar “Türkün dili”, Bəxtiyar Vahabzadə “Mənim ana dilim–mənim kimliyim” şeirlərində dilimizin gözəlliyindən bəhs etmişdilər. Daha ətraflı »

  • 31İyl
    Ədəbiyyat ÇAĞDAŞ DƏDƏ OZANIMIZ üçün şərhlər bağlıdır

    O, minlərlə soydaşımızın qəlbində özünə məskən salmış, hazırda Bərdə rayonunun Otuzikilər kəndində yaşayan müdrik ağsaqqal, görkəmli şair və şərəfli pedaqoq peşəsinə layiqincə xidmət eləmiş Telman Hüseyndir (Dədə Telman Anadil).
    Telman müəllim həyatı dönə-dönə sınaqlara çəkilən şəxsiyyətlərdən biri olsa da, öz qabiliyətinə inanan, istedadına söykənən bir ziyalıdır.
    Dədə Telman ədəbiyyatımıza bəziləri kimi çılğın, hay-küylə gəlməmişdir. Onun poeziyası da təbiəti kimi sakitdir, təmkinlidir, uşaqlıqda sularından içdiyi, hər birini suyunun dadından tanıdığı, ancaq bu gün xəyalında əlçatmaz xatirə kimi qalan saf və şəffaf bulaqların həzin axışı kimi.
    Telman müəllimin ailəsi öz ata-baba yurdu olan Qərbi Azərbaycanın Vedi rayonunun Haxıs kəndində köçürülməyə məruz qalanda cəmi on yaşı vardı. Elə doğulduğu ildən amansız müharibə–Böyük Vətən müharibəsi ucbatından taleyinə atasızlıq yazılsa da, dilimizə həyan, sözümüzə arxa, folklorumuza himayəçi, müdrikliyi ilə “Dədə” olmaq qisməti də onun taleyinə yazılıbmış.
    İmzasını 1982-1983-cü illərdə mətbuatdan, özünü isə şair dostum Rizvan Nəsiboğlunun vasitəsiylə qiyabi tanıdığım bu insanla görüşmək arzusu ürəyimdə olan başqa arzulara “hökmranlıq” edirdi.
    İyirmi ildən artıq sürən bu intizar 11 iyul 2004-cü il tarixdə sona yetdi. Bi-zim ilk görüşümüz Dədə Telmanın yaxın qohumu olan Rafaelin toy məclisində oldu. O zamandan bəri on beş ildən çox vaxt keçsə də, bu gözlənilməz görüşün sevinci qəlbimdəki başqa arzulara çatmağa ümid verməkdədir. Bu gün neçə-neçə kitablar müəllifi olan Dədə Telman mənim sevə-sevə oxuduğum şairlərdən biridir.
    Dədə Telman yaradıcılığından nümunələr gətirmək mənim üçün çətin iş deyil, çünki seçimə ehtiyac duymuram. Onun yazdığı hər bir şeir nümunə gətirməyə layiqdir. Daha ətraflı »

  • 19İyl
    Ədəbiyyat İmadəddin Nəsimi–650 üçün şərhlər bağlıdır

    2019-cu il “NƏSİMİ İLİ”dir

    Prezidentimiz İlham Əliyev 2019-cu ili ilin başlanğıcında Azərbaycanda “Nəsimi İli” elan edib. Ölkə başçısı böyük Azərbaycan şairi İmadəddin Nəsiminin 650 illik yubileyini nəzərə alaraq, bu ili ölkəmizdə “Nəsimi İli” elan etdiyini deyib və bununla bağlı rəsmi sərəncam da imzalayıb. Sərəncamda deyilir: “Azərbaycan xalqının çoxəsrlik ənənələrə malik bədii və fəlsəfi fikrində dərin iz qoymuş mütəfəkkir şair İmadəddin Nəsiminin zəngin irsi bu gün də insanların mənəvi-əxlaqi kamilləşməsində mühüm rola malikdir. Şərq xalqlarının mədəni sərvətlər xəzinəsində özünəməxsus layiqli yer tutan Nəsimi yaradıcılığı uzun illərdən bəri elmi-ədəbi fikrin diqqət mərkəzindədir. Şairin irsinin ölkəmizdə sistemli tətbiqi və təbliği ümummilli lider Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə Nəsiminin 600 illik yubileyinin keçirildiyi vaxta təsadüf edir. Böyük söz ustasının 600 illiyinin YUNESKO-nun görkəmli şəxsiyyətlərin və əlamətdar hadisələrin yubileyləri siyahısına daxil edildiyi və beynəlxalq miqyasda qeyd olunduğu həmin dövrdən etibarən Nəsimi ilə bağlı çox sayda araşdırmalar aparılmışdır. Şairin əsərləri Azərbaycan Respublikası Prezidentinin “Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə kütləvi nəşrlərin həyata keçirilməsi haqqında” 12 yanvar 2004-cü il tarixli Sərəncamına əsasən, kütləvi nəşr olunaraq, ölkə kitabxanalarına hədiyyə edilmişdir. Ötən illər ərzində Nəsiminin xatirəsinin əbədiləşdirilməsi istiqamətində silsilə tədbirlər həyata keçirilmiş və onun ədəbiyyatda, incəsənətdə parlaq obrazı yaradılmış, eləcə də 1979-cu ildə ölkəmizin paytaxtında heykəli ucaldılmışdır. Daha ətraflı »

  • 10İyl
    Ədəbiyyat 2019-cu il “Nəsimi İli”dir üçün şərhlər bağlıdır

    TANRIYA QOVUŞMAQ FƏLSƏFƏSİ

    Orta dövr Azərbaycan ədəbiyyatının ən böyük nümayəndələrindən biri olan İmadəddin Nəsimi ana dilində yaranan ictimai, fəlsəfi qəzəlin banisidir. Dövrün ziddiyyətlərinə böyük həssaslıqla cavab verən şair zəngin poeziyası ilə hər cür zülmü, ədalətsizliyi, qeyri-insaniliyi rədd etmiş, həqiqəti, insanlığı, insanın mənəvi gözəlliyini müdafiəyə qalxmış, qəlbinin hərarəti ilə insanı ucaltmış və tərənnüm etmişdir. Onun poeziyasında dünyaya, insana, fikir və əməllərinə yeni bir münasibət ifadə olunmuşdur.
    Böyük şair 1369-cu ildə Azərbaycanın qədim mədəni mərkəzlərindən olan Şamaxı şəhərində dünyaya göz açmışdır. Şairin əsl adı Əlidir. Peyğəmbər nəslindən olduğu üçün “Seyid” adlandırılmışdır. Uşaqlığında və ilk gəncliyində mükəmməl dini təhsil aldığına, Quranı, hədisləri və başqa nüfuzlu dini ədəbiyyatı dərindən öyrəndiyinə görə “İmadəddin”, yəni “dinin dayağı” ləqəbini almışdır. “Hüseyni”, “Seyyid” və “Nəsimi” təxəllüsləri ilə şeirlər yazmışdır. Şair “Hüseyni” təxəllüsünü məşhur Sufi Şeyxi Həllac Hüseyn İbn Mənsurun, “Nəsimi” təxəllüsünü isə hürufiliyin banisi, mürşüdü Fəzlullah Nəiminin şərəfinə götürmüşdür. Doğulduğu yerə görə Nəsimi bir sıra qaynaqlarda “Şirvani” nisbəsi ilə də xatırlanır.
    Nəsiminin həyatını 2 mərhələyə ayırmaq olar. Birinci mərhələ 1386-cı ilə qədərki dövrü əhatə edir.
    Bu dövrdə Nəsimi yorulmaq bilmədən təhsilini kamilləşdirmiş, dövrünün dini və dünyəvi elmlərini, eləcə də özünə qədər 3 dildə–ərəb, fars və türk dillərində yaranmış Yaxın və Orta Şərq poeziyasını, fəlsəfi fikrini öyrənmişdir. Əldə etdiyi zəngin biliklər onun əsərlərində öz əksini tapmışdır. Daha ətraflı »

  • 10İyl
    Ədəbiyyat HÜRUFİLİK CARÇISI üçün şərhlər bağlıdır

    Yaradıcılığı ilə ədəbiyyatımızda yeni səhifə açan, əruz vəznini ana dilində təkmilləşdirən, təzyiqlərlə üzləşməsinə baxmayaraq, öz əqidəsindən ayrılmayan Seyid İmadəddin Nəsimi poeziyası geniş tədqiqat obyektidir. Nəsimi məntiq, riyaziyyat, astronomiya elmlərinə bələd olub və yaxşı təhsil alıb.
    Hürufliyin banisi Fəzlullah Nəiminin ideyalarını təbliğ edib. Onun edamından sonra “Vəsiyyətnamə”sinə əsasən Təbrizə və Türkiyəyə gedib. Nəiminin ideyalarını təbliğ etdiyinə görə zindana salınıb. İradə, mərdlik, üsyankarlıq, əqidəsi uğrunda canından-qanından keçmək Nəsimiyə məxsus xüsusiyyətlərdir. Nəsimi əməksevər insanların tərəfində idi. Şairin keçdiyi həyat yolu dillərdə dastan olub.
    Bütün həyatı boyu təqiblərlə üzləşən şairin şeirlərinin əsasını əsl eşq təşkil edib.
    Nəsimi xalqımız üçün əbədi şəxsiyyətdir.
    Ana dilində fəlsəfi qəzəlin banisi, doğma dilimizdə ilk dəfə müstəzad, mürəbbe və tərcibəndlərin müəllifidir. Özündən sonrakı klassiklərlə yanaşı, türk ədəbiyyatına da böyük təsir göstərib. Üç dildə(ərəb, fars və ana) əsərlər yazmaqla yanaşı, Azərbaycan dilində 15 min, fars dilində isə 5 min misradan ibarət divan yaradıb.
    Onun yaratdığı insan obrazı çox vüqarlıdır. “Sığmazam” qəzəlində insanın hər iki cahana sığmadığını göstərir. Daha ətraflı »

  • 10İyl
    Ədəbiyyat Qəzəllər üçün şərhlər bağlıdır

    AĞRIMAZ

    Canə sən candan nə kim gəlsə, ciyərlər ağrımaz,

    Həqq bilir, bir zərrə neştərdən damarlar ağrımaz.

    Şaha, mehrindənmidir, ya aşinalıqdanmıdır,

    Cismimi sər ta qədəm min gəz yararlar, ağrımaz.

    Fitvasından zahidin nahəq məni gər soyalar,

    Qəm deyil səndən- şəxa, görcək damarlar ağrımaz.

    Zahidin əfsanəsindən soydular nahaq məni,

    Həqq bilir səndən, şəxa, sahib nəzərlər ağrımaz.

    Şişəmi çün daşə çaldım, Həqqi izhar eylədim,

    Çeşmi əhval ağrıdan arif bəşərlər ağrımaz.

    Zahidin bir barmağın kəssən dönüb Həqqdən qaçar,

    Gör bu gerçək aşiqi sərpa soyarlar, ağrımaz.

    Cəhli  aqaçan meydan günündə yeri var,

    Ər bilir meydan qədrin kim, qədirlər ağrımaz.

    Soyun, ey murdar sallaxlar, Nəsiminin tənin,

    Bunca namərdi görün, bir ər qıyarlar; ağrımaz.

    YANARAM

    Səndən iraq, ey sənəm, şamü səhər yanaram,

    Vəslini arzularam, daxi betər yanaram.

    Eşq ilə şövqün odu canıma kar eylədi,

    Gör necə tabından, ey şəmsü qəmər, yanaram.

    Məndən irağ olduğun bağrımı qan eylədi,

    Oldu gözümdən rəvan xuni-cigər, yanaram.

    Şəmi-rüxün surəti qarşıma gəlmişdürür,

    Şəşəəsindən mana şölə düşər, yanaram.

    Səbr ilə aramımı qapdı əlimdən qəmin,

    Badi-həvadan degil, qəmdən əgər yanaram.

    Çıxdı içimdən tütün, çərxi boyadı bütün,

    Gör ki, nə atəşdəyəm, gör nə qədər yanaram.

    Yandığımız yar üçün, gizli degil, mən dəxi

    Hər nə qədər kim, anın könlü dilər, yanaram.

    Müddəi yanar demiş qəmdə, Nəsimi üçün,

    Qəmdə yanan yarı yar çünki sevər, yanaram.

     

  • 28İyn
    Ədəbiyyat Poeziya üçün şərhlər bağlıdır
    Asif TALIBOĞLU

    GƏL QƏBRİMİN ÜSTÜNƏ

     

    Sağlığımda görüşümə gəlmədin,

    Barı hərdən gəl qəbrimin üstünə.

    Bir vaxt mənə oğrun baxan gözlərin,

    Qoy axıtsın sel qəbrimin üstünə.

     

    Sənə olan saf eşqimin xətrinə,

    Səni yazdım hər şeirimin sətrinə.

    Qarışdırıb saçlarının ətrinə,

    Qoy bir dəstə gül qəbrimin üstünə.

     

    Demirəm ki, fəryad qopar, et nələr,

    Asif deyə bir pıçıltın bəs elər,

    Bəlkə ruhum rahatlanar, dincələr,

    Gəzdirərsən əl qəbrimin üstünə

    NAHAQ DEDİN: “L BRİN ÜSTÜNƏ”

    radə nəşin Asif Talı-boğluna cavabı)

     

    rüşünmədim, bağışla!

    Nahaq dedin: “l brimin üstünə”.

    Dünya-aləm qara geyib, yas tutar,

    Töksə gözüm sel qəbrinin üstünə.

     

    Qönçə kimi saralanda bənizim,

    Məhəbbətin verdi mənə bir dözüm.

    Böyütmədim arzuları, əzizim,

    Qoymaq üçün gül qəbrinin üstünə.

     

    Bundan belə İradəni dərd didər,

    Ay insafsız, arzuladın gör nələr!…

    Boğsa məni acı qüssə, qəm, qəhər,

    Gəlmiyəcəm, bil qəbrinin üstünə.

    Nahaq dedin: “Gəl qəbrimin üstünə”

                                                             Bakı şəhəri

     

  • 28İyn

    Ədəbiyyat üçün şərhlər bağlıdır
     

    TƏRTƏRİM

    Murovdağın ətəyindən boylanan

    Sən bir cənnət bucağısan, Tərtərim.

    Vətənimiz qədim Odlar Yurdunun

    Sönməz odu-ocağısan, Tərtərim.

     

    Əsrlərin yaşıdısan–ulusan.

    Hər tarixi şanlı hünər dolusan,

    Qarabağa gedən zəfər yolusan,

    Xoş günlərin sorağısan, Tərtərim.

     

    Bürünmüsən yaşıla sən, ala sən,

    Görüm səni daim abad olasan!

    Sən yenilməz, bir alınmaz qalasan,

    Düşmənlərə göz dağısan, Tərtərim.

     

    Sahilboyu sərin yaylaq havası,

    Axşamüstü bir aləmdir səfası.

    Tərtərçayın səsi–ana laylası,

    Doğma ana qucağısan, Tərtərim.

     

     

    Asif deyər sən dahilər yurdusan,

    Qəhrəmanlar, fədailər yurdusan.

    Cavanşirlər, Xətailər yurdusan,

    Azərbaycan torpağısan, Tərtərim.

     

    DÜŞÜNCƏR

    Payıza k nclik baharı,

    Bir n gec, bir n tez, rq edər ki?

    Yetək nzilə ör qatarı,

    Bir n gec, bir n tez, rq edər ki?

     

    Budur Yaradanın qoyduğu rar,

    r bir başlanğın bir sonu var.

    vbədir, gec ya tez, hamıya çatar,

    Bir n gec, bir n tez, rq edər ki?

     

    Asif, demə yaşın z yox, əllidir,

    Bunlar insan üçün boş təsəllidir.

    Onsuz da həyatın sonu bəllidir,

    Bir gün gec, bir gün tez, nə fərq edər ki?